ADX indikatori: tavsifi, sozlanishi va qo'llanishi

Harakatning o'rtacha yo'nalishi indeksi (Average Directional Movement Index, ADX) texnik indikatori ilgarilashga ishlaydi va narx dinamikasi boshlangunga qadar trendning kuchini ko'rsatadi, ya'ni trend davom etishini yoki asta sekin susayib borishini tushunib etishga imkon beradi. Bu indikatorni Uells Uaylder ishlab chiqqan bo'lib, u ADXning tavsifini "Texnik savdo tizimlarining yangi konsepsiyalari" kitobida mufassal bayon qilib bergan.

ADX indikatori yo'naltirilishi 14 davrli Positive Directional Indicator (+DI) va 14 davrli Negative Directional Indicator (-DI) ikki boshqa indikatorlardan keltirib chiqarilgan. Grafikda ADX indikatorining asosiy chizig'ini +DI va -DI egri chiziqlar bilan birga kuzatish mumkin. Shunday qilib, u trendning yo'nalishi va kuchini aks ettiruvchi uchta chiziq bilan quriladi:

• +DI chizig'i kotirovka narxining o'sishini ko'rsatadi;
• –DI chizig'i kotirovka narxning pasayishini ko'rsatadi;
• ADX chizig'i – bozordagi joriy holatni ko'rsatkichi (trend yoki flet).

ADX indikatori barcha MetaTrader savdo terminallariga o'rnatilgan.

Agar +DI chizig'i -DI chizig'idan yuqoriga ko'tarilsa, unda bu sotib olishga signal, agar +DI chizig'i -DI chizig'idan pastga tushsa – sotish uchun signal bo'ladi.

ADX indikatorining ikkita qo'shimcha chiziqlari ham buqa va ayiq trendlarini ifodalaydi. Agar +DI chizig'i boshqa ikkitasidan yuqorida joylashsa, u holda trend - buqaniki, agar –DI chiziq yuqoriga o'tgan bo'lsa, u holda trend ayiqniki. Bu chiziqlarning kesishishi trendning almashishidan dalolat beradi.

Yolg'on signallarni bataraf etish va tuzilayotgan bitimlar sonini kamaytirish uchun Uaylder shuningdek "ekstremal nuqtalar qoidasi"dan foydalanishni taklif etadi, bu qoidaga muvofiq +DI va -DI chiziqlari kesishgan paytda ekstremal nuqtani bilgilab olish zarur. Agar +DI chizig'i -DI dan yuqori ko'tarilgan holatda bunday ekstremal nuqta kesishish kunidagi maksimal narx hisoblanadi. Agar +DI chiziq -DI dan pastroqqa tushsa, bu nuqta kesishish kunidagi minimal narx hisoblanadi.

Keyinroq ekstremal nuqta bozorga kirish darajasi sifatida foydalanadigan bo'ldi. Masalan, +DI chizig'i -DI dan yuqoriga ko'tarilgan so'ng narx ekstremal nuqtadan yuqoriroq ko'tarilishini kutish zarur, va faqat shundan keyingina xarid qilish kerak. Agar narx ekstremal nuqta darajasini enga olmasa, u holda qisqa pozitsiyani saqlab qolish lozim.

ADX indikator – bozorda yo'naltirilgan harakatning eng yaxshi ko'rsatkichidir. Aynan shuning uchun ham undan joriy trendning kuchini baholash sifatida foydalanish tavsiya etiladi.

Hisoblash

ADX = SUM[(+DI-(-DI))/(+DI+(-DI)), N]/N

Bu yerda:

N - hisoblash uchun foydalanadigan davrlar miqdori.